Skuteczność leczenia onkologicznego w Polsce jest gorsza niż w pozostałych krajach UE - stwierdza raport NIK

Zachorowalność na choroby onkologiczne w Polsce rośnie z roku na rok i najprawdopodobniej do 2025 roku nowotwory staną się główną przyczyną zgonów. Tymczasem skuteczność leczenia onkologicznego w Polsce jest gorsza niż w większości pozostałych krajów Unii Europejskiej.
Dlatego tuż przed Światowym Dniem Walki z Rakiem Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport „Dostępność i efekty leczenia nowotworów” i alarmuje, że konieczna jest jak najszybsza poprawa skuteczności profilaktyki i leczenia onkologicznego.

Z danych OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) wynika, że pomimo niższej, niż w większości krajów europejskich, zachorowalności na nowotwory złośliwe w Polsce, umieralność jest dużo wyższa. Polska, razem z Węgrami i Chorwacją, jest w pierwszej trójce krajów Unii z największą umieralnością na nowotwory złośliwe.

W Polsce najgroźniejszy okazuje się rak płuca i jelita grubego, a dodatkowo wśród mężczyzn rak prostaty i pęcherza moczowego, a wśród kobiet raki piersi i jajnika. Wyniki leczenia nowotworów są w Polsce niezadawalające z kilku istotnych przyczyn.

Jednym z narzędzi ograniczenia liczby zachorowań na nowotwory złośliwe oraz poprawy wyników ich leczenia może być profilaktyka. Uczestnictwo w populacyjnych programach przesiewowych pomaga we wczesnym wykryciu choroby nowotworowej, czyli jeszcze wtedy, kiedy prawdopodobieństwo jej wyleczenia jest największe. Tymczasem, jak wskazują wyniki kontroli NIK efekty kolejnych programów profilaktycznych i ochronnych są niezadawalające i niewspółmierne do wydanych środków.

Nie tylko profilaktyka zawodzi w Polsce. Leczenie onkologiczne jest rozproszone pomiędzy dużą liczbę placówek, z których znaczna część nie posiada odpowiedniego doświadczenia, wyposażenia diagnostycznego oraz aparatury medycznej. Leczeniem onkologicznym zajmowało się aż 806 szpitali, ale 80% pacjentów było leczonych w 98 z nich. Pozostałe 708 szpitali świadczyło leczenie dla pozostałych 20% pacjentów. Brakuje wysokospecjalistycznych ośrodków zajmujących się leczeniem określonych typów nowotworów.

Osobnym problemem jest niekorzystna struktura wiekowa lekarzy, ilość młodych lekarzy robiących specjalizacje onkologiczne jest niewystarczająca, zwłaszcza w stosunku do rosnących potrzeb.

Wydatki na ochronę zdrowia w Polsce, w tym na onkologię należą do najniższych w Unii Europejskiej. Polski pacjent nie może korzystać z porównywalnego do mieszkańców innych krajów zachodniej Europy zakresu dostępnych opcji terapeutycznych w leczeniu nowotworów, ma ograniczony dostęp do nowoczesnych urządzeń, technologii leczniczych oraz do nowych leków onkologicznych.
Bez zwiększenia nakładów na opiekę zdrowotną, usprawnienia profilaktyki i wczesnego wykrywania chorób nowotworowych, przyspieszenia i unowocześnienia diagnostyki, szybszego i szerszego dostępu do nowych metod leczenia i leków oraz skoncentrowania się na rozwoju specjalistycznych ośrodków onkologicznych sytuacja będzie się jedynie pogarszać.