dla pacjentów i lekarzy
Nowy test znacząco usprawni diagnostykę raka jajnika
Większość kobiet poddawanych operacji z powodu podejrzenia raka jajnika wcale nie ma raka. Nowatorskie badanie krwi opracowane przez naukowców z Uniwersytetów w Uppsali i Göteborgu oferuje możliwość dokładniejszej diagnostyki bez konieczności przeprowadzania operacji. Dzięki temu będzie możliwe wcześniejsze wykrywanie nowotworów i wdrożenie leczenia u chorych oraz uniknięcie niepotrzebnych operacji w przypadku pacjentek u których test nie potwierdzi raka.
Rak jajnika jest często wykrywany na późnym stadium i ma wysoką śmiertelność. Spośród 10 pacjentek, tylko 3 - 4 przeżywają 5 lat po leczeniu. Niestety do chwili obecnej nie było wystarczająco specyficznych testów, aby uzasadnić prowadzenie programów badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania raka jajnika.
U kobiet z przypadkowo wykrytymi torbielami jajnika lub z innymi podejrzanymi objawami wykonywane jest badanie USG. Gdy ultrasonografia potwierdzi występowanie nieprawidłowości, operacja i ocena histopatologiczna wycinków jest jedynym sposobem na identyfikację nowotworu. Oznacza to, że wiele kobiet jest operowanych a nie mają raka, wykonywanie są niepotrzebne zabiegi chirurgiczne, a kobiety narażone są na niepotrzebne ryzyko.
„Musimy opracować dokładniejszą diagnostykę przedoperacyjną. Aby potwierdzić jeden przypadek raka, operujemy do pięciu pacjentek - jednak obecnie jest to najlepsza opcja, gdy nieprawidłowości są wykrywane za pomocą USG i podejrzewa się raka jajnika. Jest wielkie zapotrzebowanie na proste badanie krwi, które będzie mogło zidentyfikować kobiety, które nie potrzebują operacji” - mówi Karin Sundfeldt, profesor z Uniwersytetu w Göteborgu.
W ramach opublikowanego badania naukowcy opracowali test wykorzystujący biomarkery, oparty na analizie 11 białek. Test przeprowadzany na próbce krwi jest wykonywany w przypadkach, gdy USG wskazuje na nieprawidłowości, w celu identyfikacji kobiet u których występujące nieprawidłowości nie są spowodowane rakiem jajnika. W przypadkach, w których lekarze zdecydowali się na operację, odsetek potwierdzonych zachorowań na raka może wzrosnąć z jednego na pięć do jednego na trzy. Znacznie ograniczyłoby to ilość niepotrzebnych operacji i związane z tym ryzyko powikłań pooperacyjnych.
Test pozwala również na wykrywanie raka jajnika we wczesnym stadium.
„Wyniki naszych badań są wystarczająco obiecujące, aby rozważyć wykonywanie badań przesiewowych w celu wczesnego wykrycia raka jajnika. W Szwecji mamy duże doświadczenie w badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. Widzę duże szanse na opracowanie strategii badań przesiewowych w kierunku raka jajnika, która mogłaby ratować życie i zminimalizować potrzebę wykonywania operacji w celu wykluczenia raka ”- mówi Ulf Gyllensten, profesor z Uniwersytetu w Uppsali.
„Obecnie kontynuujemy ocenę testu i przeprowadzamy badanie dużej skali na próbkach pobranych we wszystkich szpitalach z regionu Halland” - mówi Gyllensten.
Źródło:
- New biomarker test improves diagnosis of ovarian cancer, Uppsala University
- High throughput proteomics identifies a high-accuracy 11 plasma protein biomarker signature for ovarian cancer, Communications Biology