Przełomowa terapia zaawansowanego raka kolczystokomórkowego skóry na liście leków refundowanych

22.10.2021

Foto. Libtayo

Pacjenci z zaawansowanym, nieoperacyjnym rakiem kolczystokomórkowym skóry od 1 listopada otrzymają dostęp do przełomowej terapii. Na listę leków refundowanych trafi cemiplimab. Jest to pierwsza i jak na razie jedyna biologiczna immunoterapia (inhibitor PD-1) przeznaczona dla pacjentów z nieoperacyjnym zaawansowanym rakiem kolczystokomórkowym skóry. Amerykańska Agencja Żywności i Leków FDA uznała cemiplimab za terapię przełomową.

Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt obwieszczenia ministra zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, który wejdzie w życie 1 listopada 2021 r. Utworzono program „B.125. Leczenie chorych na zaawansowanego raka kolczystokomórkowego skóry cemiplimabem”. Lek w monoterapii jest wskazany m.in. do stosowania w leczeniu dorosłych pacjentów z przerzutowym lub miejscowo zaawansowanym rakiem kolczystokomórkowym skóry, którzy nie kwalifikują się do radykalnego leczenia chirurgicznego lub radykalnej radioterapii.

Cemiplimab (LIBTAYO) jest przeciwciałem monoklonalnym będącym w pełni ludzką immunoglobuliną klasy G4 (IgG4), wiążącym się z receptorem programowanej śmierci (PD-1) i blokującym jego oddziaływanie z ligandami PD-L1 i PD-L2. W przypadku połączenia receptora PD-1 znajdującego się na powierzchni limfocytów T z jego ligandami PD-L1 i PD-L2 na powierzchni komórek nowotworowych dochodzi do zahamowania obronnych funkcji limfocytów T, takich jak proliferacja, wydzielanie cytokin i działanie cytotoksyczne. Cemiplimab nasila odpowiedzi ze strony limfocytów T, w tym odpowiedzi przeciwnowotworowe, poprzez zablokowanie możliwości połączenia receptora PD-1 limfocytu T z ligandami PD-L1 i PD-L2 na komórkach nowotworowych (jak przedstawiono to na rysunku).
Rak kolczystokomórkowy skóry (cSCC - cutaneous squamous-cell carcinoma) to nowotwór złośliwy wywodzący się z komórek nabłonka płaskiego skóry. Przyczyną jego rozwoju jest anormalna proliferacja keratynocytów skóry. Uznawany jest za drugi pod względem częstości występowania inny niż czerniak nowotwór złośliwy skóry (nonmelanoma skin cancer), zaraz po raku podstawnokomórkowym skóry. W przebiegu klinicznym cSCC charakteryzuje się naciekającym wzrostem i przerzutami najczęściej do węzłów chłonnych.

Rak kolczystokomórkowy jest nowotworem o stosunkowo niskiej złośliwości, ogólne rokowanie pacjentów jest bardzo dobre, a wyjątek stanowi grupa pacjentów o agresywnym przebiegu nowotworu. Przeżycie pacjentów z cSCC uzależnione jest od stopnia zaawansowania oraz ryzyka nawrotu nowotworu.

O ile prognoza pacjentów z pojedynczym guzem pierwotnym jest dobra, z odsetkiem 5-letnich przeżyć wynoszącym >90%, o tyle w przypadku nawrotów oraz choroby zaawansowanej, rokowanie pacjentów jest niekorzystne. Złe rokowania obserwuje się również u pacjentów, u których niemożliwe jest zastosowanie leczenia chirurgicznego - u pacjentów nieoperacyjnych wskaźniki 3-letniego przeżycia wynoszą około 30%.

Leczenie cemiplimabem jest jedyną szansą na życie dla wszystkich tych pacjentów z rakiem kolczystokomórkowym, którzy z różnych przyczyn zostali późno zdiagnozowani z nowotworem w zaawansowanym stadium, dla pacjentów z nowotworem nieoperacyjnym lub dla chorych u doszło do wznowy choroby i powstania przerzutów.

Opracowanie:
Onkonet.pl