Krajowa Sieć Onkologiczna jest szansą dla onkologii

25.10.2022

Reforma systemu opieki nad pacjentem onkologicznym jest blisko – Sejm za chwilę ma zająć się ustawą o Krajowej Sieci Onkologicznej. Kilkuletni pilotaż pokazał, że KSO jest właściwą drogą do poprawy jakości leczenia onkologicznego w Polsce. System skupi się na pacjencie, a to pozwoli wyrównać różnice w opiece nad chorymi na raka.

Krajowa Sieć Onkologiczna to nowa struktura organizacyjna i nowy model zarządzania opieką onkologiczną. Szpitale, głównie na poziomie regionalnym, połączone będą siecią, która ma zapewnić pacjentom chorym na raka najlepszą diagnostykę i leczenie. Od kilku lat, cztery województwa: dolnośląskie, podlaskie, pomorskie i świętokrzyskie testowały te rozwiązania.

– Liczba nowotworów złośliwych w Polsce stale wzrasta. Wyniki pilotażu i wnioski, jakie wyciągnęliśmy, nie pozostawiają złudzeń, że wprowadzenie sieci, będzie korzystne dla pacjentów onkologicznych. Pacjenta po systemie prowadzi koordynator; umawia na badania, wizyty, konsylia lekarskie i zabiegi. W Krajowej Sieci Onkologicznej to pacjent jest w centrum uwagi – mówi dr hab. Adam Maciejczyk, przewodniczący Krajowej Rady ds. Onkologii.

Pacjent prowadzony przez system
Analiza wykazała, że pacjenci i ich rodziny często czują się zagubieni w systemie. To potęguje ich stres. W wielu regionach jest tak, że diagnostyka, leczenie i kontrola po leczeniu są realizowane przez różne poradnie i szpitale, które ze sobą nie współpracują. Taka rozproszona opieka nad pacjentem daje gorsze efekty leczenia, niż opieka skoordynowana. KSO ma to zmienić.

Jednym z ośrodków, który brał udział w pilotażu KSO, było Świętokrzyskie Centrum Onkologii. – Krajowa Sieć Onkologiczna pozwoli walczyć z nierównościami w dostępie do leczenia. Sieć palcówek zapewni kompleksową opiekę każdemu, bez względu na to, gdzie chory mieszka. Chodzi o to, żeby pacjent z niewielkiej wioski w województwie świętokrzyskim, miał taki sam dostęp do dobrej diagnostyki i skutecznego leczenia, jak pacjent z Warszawy – wyjaśnia prof. Stanisław Góźdź, dyrektor Świętokrzyskiego Centrum Onkologii.

Dobra diagnostyka oznacza dobre leczenie
Jednym z założeń pilotażu jest INFOLINIA dla pacjentów onkologicznych. W Dolnośląskim Centrum Onkologii w ciągu roku liczba połączeń związanych z pilotażem wzrosła z 10 do 20 tysięcy. Wyniki pokazują, że pacjent szybko dostaje fachową pomoc, poziom jego zadowolenia wzrasta, a wymierny efekt jest taki, że czeka maksymalnie 10 dni na wizytę u specjalisty.

Pilotaż pokazał, że korzyści jest więcej. – W województwie dolnośląskim zwiększyła się liczba badań PET wykonywanych u pacjentów z rakiem płuca. Pozytonowa tomografia emisyjna jest nieinwazyjnym badaniem diagnostycznym, które pozwala wykryć nawet niewielkie zmiany nowotworowe. Liczba tych badań wzrosła dwukrotnie. W diagnostyce raka piersi też widać korzyści dla pacjentek; o kilkanaście procent zwiększył się odsetek wykonywanych biopsji gruboigłowych. To jest bardzo ważne, bo dobra diagnostyka oznacza dobre leczenie – wyjaśnia Aleksandra Sztuder z Dolnośląskiego Centrum Onkologii, Pulmonologii i Hematologii we Wrocławiu.

Onkolożka podkreśla, że w pilotażu po raz pierwszy zbierano informacje o jakości badań i świadczeń udzielanych pacjentom. – Dzięki temu wiadomo, gdzie to leczenie jest dobre i skuteczne, a gdzie jest źle. Zbieranie ujednoliconych danych i monitorowanie jakości świadczonych usług pozwoli na znalezienie luk w systemie i da szansę na poprawę. Będziemy wiedzieli co i gdzie poprawić – dodaje.

Europejski Plan Walki z Rakiem
KSO wpisuje się w unijny plan walki z rakiem. W 2020 roku w Unii Europejskiej raka wykryto u 2,7 mln osób. Połowa z nich zmarła, wśród nich ponad 2 tysiące młodych ludzi. Według danych Komisji Europejskiej liczba zachorowań na raka wzrośnie do 2035 roku o 24 procent. Dlatego Unia Europejska opracowała Europejski Plan Walki z Rakiem.

Główne założenia, to poprawa profilaktyki i dostępu do leczenia oraz tworzenie sieci kompleksowych ośrodków leczenia nowotworów.

– Pilotaż to test, a wprowadzenie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej, to dopiero początek zmian w opiece onkologicznej w Polsce. Potrzebny jest czas, bo to nie zadziała jak magiczna różdżka – wyjaśnia dr hab. Adam Maciejczyk. – Naszym zdaniem wprowadzenie KSO jest konieczne, żeby poprawić opiekę nad pacjentem chorym na raka i dostosować się do europejskich i światowych wytycznych. Innej drogi nie ma.