Fizjoterapia w onkologii to istotny element powrotu do zdrowia

12.08.2024

Fizjoterapia ruchowa odgrywa istotną rolę w kompleksowym leczeniu onkologicznym. Odpowiednio dobrane ćwiczenia nie tylko przyspieszają powrót do samodzielności, ale także wspierają pacjenta w walce z własnymi ograniczeniami. Wykonywanie ćwiczeń pomaga udowodnić pacjentowi, że jest w stanie pokonywać swoje słabości.

Korzyści płynące z fizjoterapii onkologicznej są wielorakie. Nawet lekkie i niewymagające ćwiczenia przywracają poczucie sprawczości u osoby chorej, rozładowują napięcie emocjonalne, a umiarkowany wysiłek fizyczny może być pomocny w zmniejszeniu poziomu lęku i działa antydepresyjnie. Co więcej, istnieją dowody naukowe potwierdzające, że regularne ćwiczenia wpływają stymulująco na pracę układu odpornościowego, powodując wzrost liczby komórek układu immunologicznego oraz zwiększając ich odporność.
Fizjoterapia onkologiczna ma dwa główne cele: profilaktyczny i leczniczy. Cel profilaktyczny obejmuje działania przeciwobrzękowe, przeciwbólowe i przywracające samodzielność pacjenta. Cel leczniczy realizowany jest poprzez kinezyterapię, fizykoterapię, masaże oraz przywracanie utraconych w wyniku choroby funkcji i czynności organizmu.

Programy fizjoterapii w onkologii obejmują pacjentów z różnorodnymi problemami, takimi jak:

• Ostry i przewlekły ból
• Zmniejszenie wydolności i sprawności fizycznej
• Utrata zdolności wykonywania czynności dnia codziennego
• Obrzęk limfatyczny
• Ograniczona mobilność i problemy z bezpiecznym poruszaniem się
• Dysfunkcje w obrębie pęcherza moczowego
• Wtórne uszkodzenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego

Szczegółowe zadania fizjoterapii u pacjenta onkologicznego są ściśle związane z rodzajem i umiejscowieniem danego nowotworu, stadium choroby oraz zastosowanym leczeniem. Jak podkreślają eksperci, z fizjoterapeutą powinien spotkać się każdy pacjent onkologiczny. Będzie to cenna pomoc na wszystkich etapach choroby.

Przykładem specjalistycznego postępowania fizjoterapeutycznego jest opieka nad pacjentkami po mastektomii. Cele takiej terapii obejmują:

• Zapobieganie niewydolności oddechowej, krążeniowej oraz zaburzeniom ortostatycznym
• Przeciwdziałanie powstawaniu blizn i zrostów
• Profilaktykę wtórnego obrzęku limfatycznego
• Zwiększenie zakresu ruchomości w stawie barkowym
• Poprawę statyki ciała
• Zwiększenie ogólnej wydolności organizmu

Stosowane ćwiczenia to między innymi:

• Ćwiczenia czynne w odciążeniu w systemie ciężarkowo-bloczkowym w UGUL-u
• Ćwiczenia samowspomagane, przy pomocy zdrowej kończyny
• Nauka ćwiczeń wolnych z przyborami
• Ćwiczenia ogólnokondycyjne, korygujące postawę

Inne formy fizjoterapii wykorzystywane u kobiet po mastektomii to manualny drenaż limfatyczny, kompresjoterapia, kinesiotaping oraz pneumatyczny drenaż limfatyczny.

Podsumowując, fizjoterapia stanowi nieodłączny element kompleksowego leczenia onkologicznego. Pomaga pacjentom nie tylko w odzyskaniu sprawności fizycznej, ale także wspiera ich psychicznie, przywracając wiarę we własne możliwości i poprawiając jakość życia w trakcie i po zakończeniu leczenia.

Autorka - Zuzanna Popiela jest doświadczoną fizjoterapeutką pracującą w Specjalistycznym Szpitalu Onkologicznym NU - MED w Tomaszowie Mazowieckim. Specjalizuje się w fizjoterapii onkologicznej, pomagając pacjentom w powrocie do zdrowia i samodzielności na różnych etapach leczenia nowotworowego.

Akcja charytatywna "Rowerem ku zdrowiu"
Publikacja tego artykułu połączona jest z akcją charytatywną "Rowerem ku zdrowiu", w której udział bierze Fundacja NU-MED. Celem akcji jest wsparcie rehabilitacji onkologicznej. Więcej informacji o tej inicjatywie można znaleźć na stronie internetowej fundacji: Fundacjanumed.pl. Zachęcamy wszystkich do aktywnego udziału w akcji i wsparcia tej ważnej sprawy.